ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՈՒՆՔՆԵՐ
ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆ
ՀԵՌԱՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ՄԵԿԱՄՅԱ ԴԱՍԸՆԹԱՑԻ ԾՐԱԳԻՐ
ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՈՒՆՔՆԵՐ
առարկայի ծրագիր
Աշխատանքային խումբ
Հեռաուսուցման լաբորատորիա, Երևանի պետական համալսարան
1. Առարկայի նկարագրությունը
Դասընթացը սոցիալական մանկավարժության գիտատեսական հիմքերի վերաբերյալ է: Այն ընդգրկում է անձի զարգացման մեխանիզմների ու ծրագրերի վերաբերյալ բացատրությունները: Մեկնաբանում է սոցիալիզացիան որպես սոցիալական մանկավարժության կարևորագույն գործընթաց: Վեր է հանում սոցիալականացման գործընթացում ադապտացիայի և դեզադապտացիայի երևույթները: Ներկայացնում է հասարակական նորմերի դերը անձի հասարակական վարքի, հարաբերությունների, դիրքորոշումների ու կողմնորոշումների և արժեքային համակարգի ձևավորման գործում:
2. Նպատակն է`
- Գիտելիքներ հաղորդել սոցիալական մանկավարժության ծագումը պայմանավորող պատմա-մշակութային նախադրյալների վերաբերյալ:
- Ներկայացնել սոցիալական մանկավարժության` որպես գիտության զարգացման պատմությունը և սահմանումները:
- Վերլուծել սոցիալական մանկավարժության գիտատեսական հիմքերն ու հիմնական հասկացությունները:
- Հաղորդել մարդու զարգացման ծրագրերի և մեխանիզմների վերաբերյալ հիմնարար գիտելիքեր:
- Մեկնաբանել աձի սոցիալիզացիան` որպես սոցիալ-մանկավարժական երևույթ, և ձևավորել կարողություններ սոցիալիզացիային նպաստող կամ խոչընդոտող գործոնների բացահայտման համար:
- Տալ խորը պատկերացում ադապտացիայի և դեզադապտացիայի, ինչպես նաև հասարակական նորմերի մասին:
3. Գնահատում
Քանի որ սա հեռաուսուցման դասընթաց է, գնահատումը հիմնվում է միայն ուսանողների կողմից ներկայացված գրավոր աշխատանքների վրա:
Շաբաթական գրվող պատասխանները – 60%
Ավարտական պատասխանը - 40%
4. Առարկայի ծրագիրը
Դաս 1. Սոցիալական մանկավարժության ծագման ու զարգացման
պատմա-մշակութային նախադրյալները
Սոցիալական մանկավարժության ծագման ու զարգացման պատմա-մշակութային նախադրյալների դեմոգրաֆիական (ժողովրդագրական), սոցիալ-հոգեբանական և մասնագիտական-կարգավիճակային բաղադրիչները: Սոցիալական մանկավարժության զարգացման փուլերը և այդ փուլերին բնորոշ առանձնահատկությունները: Սոցիալական մանկավարժության ուղղություններն ու դպրոցները, այդ ուղղությունների ու դպրոցների ներկայացուցիչները, հայեցակարգերն ու տեսությունները:
Գրականության ցանկ`
1. МардахаевЛ.В. Социальная педагогика. Учебник. М., 2005.
2. Мудрик А.В. Введение в социальную педагогику. М., 1997
3. Социальная педагогика /Под ред. В.А. Никитина/. М., 2000.
Հանձնարարություն 1
Խնդրում ենք պատասխանել հետևյալ հարցին (1-2 էջ):
• Որոնք էին սոցիալական մանկավարժության ծագման ու զարգացման պատմա-մշակութային նախադրյալների առանձնահատկությունները Հայաստանում:
Դաս 2. Սոցիալական մանկավարժությունը` որպես գիտություն և որպես
պրակտիկ գործունեության ոլորտ
Սոցիալական մանկավարժության հիմնական հասկացություննները
Սոցիալական մանկավարժության ուսումնասիրության օբյեկտը և առարկան: Սոցիալական մանկավարժության` որպես պրակտիկ գործունեության ոլորտի էությունն ու բովանդակությունը: Սոցիալական մանկավարժության գործառույթներն ու սկզբունքները և դրանց ընդհանուր բնութագիրը:
Գրականության ցանկ`
1. МардахаевЛ.В. Социальная педагогика. Учебник. М., 2005
2. Мудрик А.В. Введение в социальную педагогику. М., 1997
3. Социальная педагогика /Под ред. В.А. Никитина/. М., 2000
Հանձնարարություն 2
Խնդրում ենք պատասխանել հետևյալ հարցին (1-2 էջ):
• Որ գործոններն են ապահովում սոցիալական մանկավարժության հիմնական սկզբունքների գործածելիությունը և ինչպես:
Դաս 3. Մարդու զարգացման ծրագրերը և մեխանիզմները
Անձի զարգացումը որպես սոցիալական մանկավարժության առանցքային հասկացություն և դրա էությունը: Մարդու զարգացման կենսաբանական, պատմա-մշակութային ծրագրերն ու մեխանիզմները: Մշակույթի կրթա-դաստիարակչական էությունը: Զարգացման կենսաբանական և մշակութային ծրագրերի զուգակցումները. ընկալում, ուսուցում, միջավայրի նպատակաուղղված ազդեցություն: Մարդու զարգացման գործոնները. դրանց համադրություններն ու փոխազդեցությունները: Անձի զարգացման գոտին` ըստ Լ.Ս.Վիգոտսկու: Զարգացման շարժիչ ուժերի հակադրությունները:
Գրականության ցանկ`
1. Беличева С.А. Социально-педагогические методы оценки социального развития дезадаптированных подростков /Вестник психосоциальной и коррекционно-реабилитационной работы/. 1995. № 1.
2. Грехнев B.C. Культура педагогического общения. М., 1990
3. МардахаевЛ.В. Социальная педагогика. Учебник. М., 2005.
4. Мудрик А.В. Введение в социальную педагогику. М., 1997
5. Социальная педагогика /Под ред. В.А. Никитина/. М., 2000.
Հանձնարարություն 3
Խնդրում ենք պատասխանել հետևյալ հարցին (1-2 էջ):
• Գրել զարգացման շարժիչ ուժերի հակադրությունների օրինակներ պրակտիկայից և վերլուծել` նշելով սոցիալական մանկավարժի միջամտության անհրաժեշտությունը:
Դաս 4. Սոցիալիզացիան որպես սոցիալական մանկավարժության
կարևորագույն հասկացություն և սոցիալ-մանկավարժական գործընթաց
Անձի սոցիալիզացիան` որպես սոցիալ-մանկավարժական երևույթ: Անձի սոցիալիզացիայի առանձնահատկությունները նրա կյանքի տարբեր փուլերում: Երեխայի սոցիալական զարգացման շարժիչ ուժերը և մեխանիզմները: Երեխայի սոցիալական զարգացման աղբյուրները: Դաստիարակությունը` որպես պետության կողմից հատուկ կազմակերպված գործընթաց: Դաստիարակությունը` որպես հասարակության, միջավայրի կողմից ակամա իրականացվող գործընթաց: Դաստիարակության սուբյեկտները սոցիալական տարբեր ինստիտուտներում և առանձնահատկությունները, այդ սուբյեկտների մանկավարժական և հակամանկավարժական գործունեության յուրահատկությունները:
Գրականության ցանկ`
1. Азаров ЮЛ. Семейная педагогика. М., 1993
2. Грехнев B.C. Культура педагогического общения. М., 1990
3. Куликова ТА. Семейная педагогика и домашнее воспитание. М., 1999
4. МардахаевЛ.В. Социальная педагогика. Учебник. М., 2005.
5. Мудрик А.В. Введение в социальную педагогику. М., 1997
6. Социальная педагогика /Под ред. В.А. Никитина/. М., 2000.
Հանձնարարություն 4
Խնդրում ենք պատասխանել հետևյալ հարցին (1-2 էջ):
• Որոնք են երեխայի սոցիալիզացիայի բնույթով պայմանավորված ինքնազարգացման հնարավորություններն ու նախադրյալները:
Դաս 5. Ադապտացիան սոցիալականացման գործընթացում
Ադապտացիայի էությունը: Նրա տեղն ու դերը անձի սոցիալականացման գործընթացում: Ադապտացիան պայմանավորող և խոչընդոտող գործոնները, այդ գործոնների անհամապատասխանության ռիսկերը: Անձի ադապտացիան կրթական հաստատություններում:
Գրականության ցանկ`
1. Беличева С.А. Социально-педагогические методы оценки социального развития дезадаптированных подростков /Вестник психосоциальной и коррекционно-реабилитационной работы/. 1995. № 1.
2. Девиантное поведение детей и подростков: проблемы и пути их решения /Под ред. В.А. Никитина/. М, 1996.
3. МардахаевЛ.В. Социальная педагогика. Учебник. М., 2005.
4. Мудрик А.В. Введение в социальную педагогику. М., 1997
5. Постинтернатная адаптация детей-сирот /Под ред. A.M. Шипицыной и И.Г. Абрамовой/. СПб., 2001.
6. Социальная педагогика /Под ред. В.А. Никитина/. М., 2000.
Հանձնարարություն 5
Խնդրում ենք պատասխանել հետևյալ հարցին (1-2 էջ):
• Որոնք են ադապտացիան ապահովող հիմնական գործոններն ու մեխանիզմները սոցիալականացման գործընթացում:
Դաս 6. Դեզադապտացիան անձի զարգացման գործընթացում
Դեզադապտացիայի դրդապատճառները, նախազգուշացումները և հաղթահարման ուղիները: Անձի դեզադապտացիայի հիմնական գործոնները: Ադապտացիայի և սոցիալիզացիայի, դեզադապտացիայի և ռեաբիլիտացիայի փոխկապակցվածությունը և դերը երեխաների հետ տարվող սոցիալ-մանկավարժական աշխատանքում:
Գրականության ցանկ`
1. Беличева С.А. Социально-педагогические методы оценки социального развития дезадаптированных подростков /Вестник психосоциальной и коррекционно-реабилитационной работы/. 1995. № 1.
2. Девиантное поведение детей и подростков: проблемы и пути их решения /Под ред. В.А. Никитина/. М, 1996.
3. Исправительная (пенитенциарная) педагогика /Под ред. А.И. Зубкова и М.П. Стуровой/. Рязань, 1993.
4. МардахаевЛ.В. Социальная педагогика. Учебник. М., 2005.
5. Мудрик А.В. Введение в социальную педагогику. М., 1997
6. Социальная педагогика /Под ред. В.А. Никитина/. М., 2000.
7. Социальная дезадаптация детей и подростков; причины, проявления, преодоление. М., 1995.
8. Школьная дезадаптация: Эмоциональные и стрессовые расстройства у детей и подростков. М, 1995.
Հանձնարարություն 6
Խնդրում ենք պատասխանել հետևյալ հարցին (1-2 էջ):
• Ինչ առանձնահատկություններ ունի դեզադապտացիան անձի զարգացման գործընթացում և ինչ միջամտություն կարող է ցուցաբերել սոցիալական մանկավարժը:
Դաս 7. “Նորմ” և “նորմայից շեղումներ” հասկացությունները սոցիալական
մանկավարժության մեջ
Շեղումը` որպես սոցիալ-մանկավարժական հիմնախնդիր
“Նորմ” և “նորմայից շեղումներ” հասկացությունները և դրանց բնութագրումները: Նորմերը` որպես արժեքների ձևավորման արտաքին կարգավորիչներ: Շեղումների տեսակները` ֆիզիկական, հոգեբանական, մանկավարժական և սոցիալական: Շեղումների վերաբերյալ տեսությունները: Շեղումը` որպես սոցիալ-մանկավարժական հիմնախնդիր: Բարոյական նորմերը որպես արժեքների ձևավորման հիմանական մեխանիզմներ: Վարք, հարաբերություն, դիրքորոշում, կողմնորոշում անձի կառուցվածքում:
Գրականության ցանկ`
1. Беличева С.А. Социально-педагогические методы оценки социального развития дезадаптированных подростков /Вестник психосоциальной и коррекционно-реабилитационной работы/. 1995. № 1.
2. Грехнев B.C. Культура педагогического общения. М., 1990
3. Девиантное поведение детей и подростков: проблемы и пути их решения /Под ред. В.А. Никитина/. М, 1996.
4. Исправительная (пенитенциарная) педагогика /Под ред. А.И. Зубкова и М.П. Стуровой/. Рязань, 1993.
5. МардахаевЛ.В. Социальная педагогика. Учебник. М., 2005.
6. Мудрик А.В. Введение в социальную педагогику. М., 1997
7. Социальная педагогика /Под ред. В.А. Никитина/. М., 2000.
Հանձնարարություն 7
Խնդրում ենք պատասխանել հետևյալ հարցին (1-2 էջ):
• Ինչպես է հասարակական նորմը ապահովում ու պայմանավորում անձի վարքը, հարաբերությունը, դիրքորոշումը, կողմնորոշումը և ինչ հնարավոր շեղումներ կարող են լինել:
Դաս 8. Ավարտական քննություն
Հանձնարարություն
Խնդրում ենք պատասխանել հետևյալ հարցին (3-5 էջ):
• Ըստ ցանկության` ընտրել մեկ թեմա և վերլուծել դրանում արծարծված խնդիրները սոցիալական մանկավարժի աշխատանքի համատեքստում:
Սոցիալական Մանկավարժություն